Kto z nas nie chce wieść życia spokojnego, szczęśliwego i zdrowego? Czuć się dobrze w swojej skórze codziennie, a nawet z każdym dniem lepiej. Wstawać rano z pełnią energii, pomysłów i chęci do działania. Wiedzieć, jak świadomie budować swoje zdrowie i samopoczucie. Potrzebujemy kontroli nad swoim życiem, świadomości, że umiemy sobie poradzić i zadbać o siebie w najlepszy możliwy sposób. Znalezienie sposobów na lepsze, szczęśliwsze życie i wprowadzenie ich do codziennej rutyny, zastąpienie nimi nie służących zdrowiu nałogów, może być jednak kłopotliwe. Co możemy zrobić, żeby czuć się lepiej, wyglądać lepiej, działać wydajniej? Jest wiele sposób na codzienne dbanie o siebie w różnych sferach. Najlepiej samodzielnie poznać swoje potrzeby i problemy, żeby wprowadzić najlepsze metody i działania w odpowiednim momencie. Oto kilka ze sfer, w których każdy potrzebuje o siebie zadbać oraz kilka strategii na wprowadzenie do rutyny wspomagających zdrowie rozwiązań.
Dbaj o ciało
Co się kryje pod tym oklepanym w ostatnich latach zdaniem? Coś bardzo ważnego – żywienie, higiena, sport, sen. To podstawa zdrowego, szczęśliwego życia. Regularne dbanie o ciało zapewni energię i chęć do działania, pomoże uniknąć chorób i nieprzyjemnych problemów zdrowotnych, poprawi pewność siebie i samopoczucie. Co więc powinno się robić? Odżywiać się zdrowo, jeść dużo owoców i warzyw, ograniczyć do minimum mięso i nabiał, zrezygnować z trujących używek, takich jak alkohol, czy biały cukier, regularnie nawadniać się odpowiednią ilością wody lub ziół (minimum około dwóch litrów na dzień), suplementować odpowiednio dobrane minerały i witaminy; dobrać odpowiedni do swojej wagi i sprawności rodzaj sportu oraz regularnie go uprawiać (regularnie nie znaczy tu raz na tydzień, chociaż i to jest lepsze niż nic); dbać o czystość zębów, włosów, całego ciała, odpowiednią pielęgnację skóry, włosów; wprowadzić regularny sen o stałych porach w zaciemnionym, cichym, dobrze przewietrzonym miejscu, idealnie gdyby rozpoczynał się przed godziną jedenastą lub chociaż przed północą i trwał minimum osiem godzin – lub tyle ile czujesz, że jest potrzebne organizmowi (niektórzy potrzebują go trochę więcej, niektórzy trochę mniej – to zupełnie normalne, ważne, żeby wszystko dopasować odpowiednio do swojego organizmu). Zadbane ciało odwdzięczy się nam bardzo szybko dużą ilością energii do życia. Niezadbane niestety równie szybko da o sobie znać dopraszając się właściwego traktowania siebie. Nie chodzi tutaj o chorobliwe porównywanie się z innymi, wprowadzanie drakońskiej diety, wyciskanie z siebie siódmych potów na siłowni i obsesyjne myślenie o wyglądzie – chodzi o codzienne zdrowe wybory, stopniowe wprowadzanie nawyków, które pomogą oczyścić i utrzymać w zdrowiu i sile organizm. Kluczem jest utrzymanie balansu, równowagi i konsekwencji.
2. Dbaj o inspiracje
Czyli rób to, co daje Ci energię do działania i motywację. To, co sprawia, że czujesz się szczęśliwy i chce Ci się żyć. Czy to będzie sztuka, muzyka, podróże, kreatywne hobby, jazda konna, taniec, nauka języków, czytanie książek, spotykanie ludzi, obojętne – cokolwiek, co podnosi Cię na duchu, rozbudza Twoją kreatywność i motywuje do życia i działania będzie dobre. Dość uniwersalnym dla wszystkich ludzi zapotrzebowaniem jest przebywanie w otoczeniu innych i dbanie o rozwój duchowy. Dobrze więc zadbać też i o te sfery, nie tylko o hobby czy pracę. Tak jak w poprzednim punkcie była mowa o tym, że ciało odpowiednio zadbane będzie mogło odpowiednio działać, tak w tym przypadku umysł i psychika odpowiednio zmotywowane odpłacą się lepszym działaniem. Może to oznaczać po prostu lepszy nastrój, kreatywność i inteligencję, chęć do pracy i rozwoju. To, co Cię inspiruje, pozwoli Ci rozbłysnąć i urosnąć – nada rozpędu wszystkiemu, czego się podejmujesz. Warto! Bez takich rzeczy szybko popada się w stagnację i otępienie. Nie wiesz, co sprawia Ci taką radość? Próbuj śmiało kolejnych rzeczy. Internet roi się od darmowych lub płatnych tutoriali, biblioteki od poradników: sięgnij po to, co zwróci Twoją uwagę i poznaj siebie od innej strony!
3. Dbaj o zdrowie psychiczne
Wiadomo, że ciało i umysł są ze sobą nierozerwalnie złączone. Nie można bezkarnie naruszać balansu jednego i łudzić się, że równowaga w drugim również nie zostanie zachwiana. Najcięższe i najbardziej powszechne choroby współczesnej cywilizacji są związane z dobrostanem psychicznym. Stres, osamotnienie (brak głębokich więzi), zmuszanie się codziennie do rzeczy, których nie chcemy robić i które nam nie służą oraz rujnują zdrowie. Z drugiej strony złe żywienie i brak ruchu prowadzące do niższej energii życiowej, zniechęcają do podjęcia walki o siebie i swój dobrobyt, nawiązywania odpowiednich więzi i chęci do działania. Niemal każdy z nas miał moment, w którym zmuszał się do zrobienia czegoś, czego nie chciał robić. Może nie jest to kwestia lenistwa, tylko próbującej się bronić psychiki? Może lepiej przystanąć na chwilę w codziennym biegu, odpocząć i zobaczyć czego na prawdę chcemy i co nam służy? Współczesne badania pokazują jasno, że nawet okryta złą sławą prokrastynacja jest tak naprawdę podświadomą próbą obrony straumatyzowanego umysłu. A straumatyzowany umysł mamy niemal wszyscy wychowani we współczesnym świecie niedostosowanym zupełnie do rzeczywistości ludzkiego organizmu. Część osób twierdzi, że wiele chorób, nawet tych najcięższych, jak rak, jest w dużej części psychosomatycznych – ich przyczyna jest zakorzeniona w psychice chorego. To tłumiony stres będący reakcją na spotykające ludzi od najwcześniejszego dzieciństwa nierozwiązane problemy często się do nich przyczynia. Jedną z największych bolączek naszych czasów jest brak realnych głębokich więzi międzyludzkich – i nie chodzi tu w żadnym razie o internet, który nieudolnie stara się łatać już istniejący problem, dając namiastkę poczucia więzi i siatki społecznej. Osoby, które mają je w “realnym” świecie, rzadko szukają ich online. Nie każdy może pozwolić sobie na dobrą terapię, ale poszerzanie świadomości, czytanie dobrych książek psychologicznych, słuchanie wykładów, mogą również bardzo pomóc. Pisanie dziennika, szczere rozmowy z najbliższymi, wyrażanie się przez sztukę – wszystko to może okazać się dla psychiki zbawienne. Codziennie wszyscy uczymy się pozytywności, miłości do siebie (bez niej na nic próby kochania innych), szacunku do siebie – swojego organizmu i swojej psychiki, akceptacji i zaufania.
4. Dbaj o otoczenie
Twoje najbliższe otoczenie wpływa bezpośrednio na to, jak się czujesz, jak pracujesz, jak się uczysz, ile masz energii, co robisz. Otaczanie się przedmiotami wysokiej jakości, które się wybrało i które się lubi, może zdziałać cuda dla samopoczucia. Utrzymywanie porządku także. Dobrze codziennie wieczorem uporządkować swoją przestrzeń, żeby kolejny dzień móc rozpocząć w uporządkowanym, czystym miejscu. Jasne kolory, dużo zieleni, przestrzeń generalnie dobrze działają na większość ludzi. Warto też mieć jakieś miejsce, gdzie jesteś się w stanie zupełnie zrelaksować i pobyć tylko dla siebie. Ludzie mają różne upodobania (chociaż porządek generalnie polecany jest każdemu) i najlepiej dostosować do siebie swoją przestrzeń tak, żeby się w niej jak najlepiej czuć.
5. Dbaj o rozwój
Popadnięcie w stagnację i rutynę to jedno z najgorszych, co się może przydarzyć ludzkiemu mózgowi. Homo sapiens to istota, której jedną z najważniejszych kluczowych cech jest kreatywność i rządna wiedzy i rozwoju inteligencja. Niezależnie od tego, co myślmy o Darwinie, pozostaje faktem, że rozwój to główna cecha ludzi – zarówno pojmowanych jednostkowo, jak i w ujęciu społeczno-historycznym. To nie jest tak, że umysł od niemowlaka rozwija się do dwudziestego roku życia, a później przestaje. To my z własnej woli przestajemy go rozwijać. On jest ciągle głodny wiedzy i nowych umiejętności, czekający na nowe wyzwania. Jeśli mu tych wyzwań nie zapewnimy, popadnie w marazm, stagnację, zacznie gorzej działać i „utrudniać nam dobre życie”. Psychologowie mówią, że najlepiej zrobić minimum jedną nową rzecz w tygodniu. Ale oczywiście nie trzeba głowić się i wymyślać kolejnych rzeczy na następujące tygodnie, jeśli konkretne chęci na nowe działania nie przychodzą nam do głowy. Ale może warto zobaczyć podręcznik do tego języka, którego od dawna chciałeś się nauczyć, kupić czy wypożyczyć ten instrument, na którym zawsze chciałaś grać, zapisać się na kurs tańca albo śpiewu, kupić lub przyrządzić nowe, nieznane danie, wybrać się w ciekawe miejsce, albo chociaż pójść inną drogą na zakupy. Każda nowa rzecz, nowa myśl, nowe spostrzeżenie, nowy bodziec, nowe doznanie będzie dla mózgu jak woda na pustyni. Pozwól pokazać sobie jak niezwykły jesteś (i jak niezwykła jesteś). Przy okazji nie oczekuj, że jeśli już dłuższy czas mózg spędził w stagnacji i rutynie, będzie od razu szalał po nowych ścieżkach – daj sobie czas i zrozumienie. Nauka to proces, ważne, żeby ją podjąć, pytać, szukać, rozwijać się.
6. Dbaj o odpoczynek
Czasami tego Ci najbardziej trzeba. Relaks, odpoczynek, chwila dla siebie. Oczywiście, możesz powiedzieć, że nie masz na to czasu, ale organizm odpowie Ci – i niekoniecznie będzie to przyjemna odpowiedź. Może to być na przykład zawał, depresja, albo delikatniej – przeziębienie, zwichnięcie, alergie, niestrawności, zgaga – wachlarz odpowiedzi organizmu jest ogromny. Podobnie jak sposoby, na które go codziennie męczymy. Uleczyć się, zregenerować, naładować baterie, przetrawić różne przeżycia, uspokoić myśli – potrzebujesz tego. Codziennie służy do tego sen, ale coraz więcej osób ma poważne problemy z bezsennością i słabą jakością snu. W dzień możemy zadbać o wyciszenie się przed położeniem do łóżka i generalnie dbać o spokój w ciągu dnia. Lepiej nie robić tego za pomocą używek, które w zamian za chwilowe odczucie relaksu odbierają później z nawiązką siły życiowe. Codzienne łagodne rozciąganie, sport czy nawet spacer, ulubione hobby, rozmowy z najbliższymi, przebywanie ze zwierzętami, w naturze, praca z głębokim oddechem, tak zwana uważność umysłu (czyli po prostu uważność na to, co Cię otacza, co czujesz – co widzisz, co słyszysz, jaki zapach, smak, dotyk czujesz w danym momencie) mogą zdziałać cuda. Produktywność bez odpowiedniego odpoczynku szybko przerodzi się w chorobę, a z odpoczynkiem może się znacznie rozwinąć. I generalnie zasada jest prosta – choć niestety w rzeczywistości czasami ciężka do wprowadzenia – odpoczynek konieczny jest wtedy, kiedy czujesz, że jesteś zmęczona czy zmęczony. Czasami nawet pięć minut, podczas których usiądziesz w ciszy i spokoju, napijesz się ulubionej herbaty, pooddychasz głęboko, porozciągasz się, mogą być zbawienne. Żyjemy w cywilizacji, która stara się przyzwyczajać nas do myśli, że nasza wartość zależy od produktywności. Nic bardziej mylnego. Nasza wartość nie zależy od niczego. Natomiast szacunek do siebie nakazuje zaakceptować swoje zmęczenie.
7. Dbaj o przyjemność
Mózg ludzki motywowany jest przyjemnością. Od urodzenia przyjemność zdaje się być dla człowieka stanem pożądanym i wyczekiwanym. Dlatego zadbaj o to, żeby czasami się „zdrowo rozpieścić”. Zrobić coś dla siebie po prostu po to, żeby się lepiej poczuć – weź ciepłą kąpiel, usiądź w blasku świec z ulubioną herbatą czy kakao, zrelaksuj przy ulubionej muzyce, rozpyl ulubione olejki eteryczne, podziwiaj wygląd i zapach kwiatów, zrób sobie masaż, maseczkę na twarz, zadbaj o paznokcie, idź do spa – cokolwiek, co da Ci chwilę przyjemności i wytchnienia, nie szkodząc zdrowiu.
8. Dbaj o emocje
Tak jak oczyszczasz organizm wodą, zdrową żywnością i suplementami, tak oczyszczaj swoją psychikę, swój umysł. Nie tylko odpoczynek, ale też właśnie takie oczyszczenie jest potrzebne, żeby psychika dobrze funkcjonowała. Co sprawia, że czujesz ulgę po pełnym napięcia dniu? Co uwalnia Cię od ciężkich myśli i emocji? Codziennie zbieramy “zanieczyszczenia” psychiczne, emocjonalne: wystarczy do tego obejrzeć wiadomości, posłuchać o historii tych, czy innych znajomych, zobaczyć coś poruszającego na ulicy, przeczytać artykuł czy reportaż, w którym znajdziemy coś, co ciężko nam będzie „przetrawić”, czy choćby zostać „zbesztanym” przez pracodawcę czy nauczyciela lub pokłócić się z kimś. Takie emocje nawarstwiając się z kolejnymi dniami, tygodniami, miesiącami potrafią urosnąć do na prawdę przytłaczających rozmiarów. Znajdź swój sposób na oczyszczenie się z tych emocji. Przebywanie w naturze, sport, malowanie, taniec – cokolwiek pozwala Ci wrócić do równowagi psychicznej, będzie dobre.
9. Dbaj o przygotowanie
Zawsze możesz zrobić dzisiaj coś, co ułatwi Ci życie jutro. To dobra zasada i sprawdza się w życiu zarówno na krótkie jak i na długie dystanse. Ustalony plan (albo kilka planów, czy po prostu najważniejsze punkty), zorganizowane i uporządkowane rzeczy i sprawy, przygotowanie list, uzupełnianie kalendarza i menu na cały tydzień to tylko niektóre rzeczy, które mogą ułatwić życie przyszłej i przyszłemu Tobie. Kilka minut poświęconych na sprawdzenie szczegółów potrzebnych na jutro, mogą skutecznie uratować dzień.
10. Dbaj o wyrażanie
Niewyrażone myśli i emocje mają niebezpieczną tendencję do wyrażania się mimowolnego i podświadomego w najmniej oczekiwany sposób. Nierzadko jest to też sposób znacznie obniżający jakość życia – zdrowie i szczęście. Nie chodzi tu o przejęzyczenia i tego rodzaju drobiazgi, tylko o stwarzanie sobie problemów, kształtowanie życia, niemal wszystko, co robimy. Jesteśmy istotami społecznymi i naszym głównym żywiołem są więzi. Zawsze będziemy pokazywać innym, co w sobie mamy – jesteśmy tu też w końcu nawzajem dla siebie. Duża część społecznych chęci i niechęci kształtowana jest przez strach o przetrwanie grupy, bez której jesteśmy bezbronni. Ale grupa, która nie pozwala na rozładowanie napięcia swoich relacji i członków, jest skazana na porażkę. W interesie każdego i wszystkich razem jest, żeby każdy mógł swobodnie wyrazić siebie w sposób niezagrażający innym. Twoje zdrowie psychiczne i fizyczne zależy od tego, czy wyrazisz to, co w sobie nosisz i czy inne osoby też to zrobią. Czy to w rozmowie z przyjacielem, członkiem rodziny, czy to na terapii, czy to pisząc dziennik albo w ramach jakiejś sztuki. Sposobów jest wiele, jak wiele ludzkich emocji i przemyśleń. Emocje niewyrażone, stłumione, są niebezpieczne dla Ciebie. Zadbaj o to, żeby móc je bezpiecznie wyrazić i obserwować z dystansu.
Te dziesięć sposobów na dbanie o siebie pomogą Ci prowadzić pełne, spokojne, zdrowe życie. Nie zapomnij o żadnej sferze, w której możesz sobie pomóc. Czasami nie mamy w danym momencie możliwości zadbania o nie wszystkie, ale zawsze znajdzie się coś, co można dla siebie zrobić, od czego można zacząć zdrowsze i szczęśliwe życie. Powodzenia!
